Muhabbet Kuşlarında Üretim Sırasında Karşılaşılan Problemler ve Üretimin Püf Noktaları

Muhabbet Kuşlarının Sağlık Karnesi

Muhabbet kuşları, bütün kuşlar gibi hastalıklarını çok iyi gizlerler. Bu, yırtıcıların hasta ve zayıf kuşlara odaklanmaları nedeniyle oluşturdukları bir kendini koruma mekanizmasıdır. Bu yüzden kuşunuz hasta olduğunu belli ettiğinde, gerçekten ciddi/ileri şekilde hastadır ve uygun tedavi sağlanmazsa çok yakında ağırlaşacağını öngörebilirsiniz.
Evcilinizi her gün gözlemleyerek onun normal davranışını öğreneceğinizden, sıradışı gelişmeleri fark edebilirsiniz. Aşağıda hastalıkların olası göstergelerinin listesi yer almaktadırve bir veteriner hekime danışılması gerekmektedir.


Dikkat edilmesi gereken hastalık işaretleri

Kritik / ciddi ve veteriner hekim tedavisi gerektiren belirtiler:

* Solunum problemleri / anormal nefes alış,
* Sürekli aşağı / yukarı hareket eden kuyruk,
* Gaga/ağız, göz veya burun deliklerinden akıntı,
* Yüz ve kafa tüylerinin sümüksü madde ile kaplanması, yarı sindirilmiş yem ve anormal dışkı,
* Anormal tüy, anormal tüy gelişimi/değişimi/dökümü,
* Kanama
* Başın, kuyruk veya kanatların düşmesi, bükülmesi,
* Soluk veya şişmiş gözler,
* Tünekte duramamak, düşmek,
* Kamburlaşma,
* Vücutta yumru veya şişlikler,
* Kafes tabanında oturma,
* Kusma,
* Kilo kaybı, zayıflama.

Veteriner hekime danışılmasını gerektiren ciddi olabilecek belirtiler:

* İştahın kaybı,
* Kabarma ve düzensiz görünüş,
* Anormal dışkı,
* Sıradışı tüy yolma,
* Anormal uyku düzeni (Sürekli uyuma, normalde bir ayak yerine iki ayakla tüneğe tutunarak başın, kanatın altına sokulması, baş kanatlara çevrildiğinde gözlerin yalnızca kısmen kapatılması),
* Normal faaliyetlerindeki herhangi bir değişiklik (Konuşma, ötme, oyuncaklarla oynama, diğer kuşlar veya insanlarla etkileşim, enerji düzeyinin azalması, farklı yerlerde tüneme),
* Yolunu bulamama,
* Olağandan fazla su içme,
* Kirlenmiş dışkılık.

Hastalıklar / belirtiler genellikle aşağıdaki nedenlerden oluşurlar:

* Kötü beslenme: A vitamini ve kalsiyum yetersizliği, beslenme zincirindeki en ortak eksikliklerdir. Verilen besinler, birçok diğer yiyecekten yağ oranı açısından yüksek olduğunda, bu kuşlar çoğunlukla aşırı şişmanlayacaktır. Fazla kilolu kuşlar, romatizma ve karaciğer yağlanmasına karşı daha hassastırlar.
Ne yapabilirsiniz: Yeşil yapraklı sebze, kırmızı veya sarı portakal suyu, beta karoten içeren sebzeler gibi sağlıklı besinler verilmelidir. Kalsiyum blokları da kalsiyum eksikliğini gidermek için sağlanmalıdır. Hastalıktan etkilenmiş kuşların beslenmesi için bunların yerine filizlenmiş tohumlar da verilebilir. Filizlenmiş tohumlar, filizlenmenin süreci tohumlardaki yağ içeriğini azalttığı için daha sağlıklıdır ve yağ oranı daha düşüktür, genellikle filizlenmiş tohumların kuşlar tarafından kabullenilmesi taze meyve ve sebzelere göre daha çok kolaydır.

* Kötü huylu tümörler, lenfomalar ve yağ tümörleri (tek tip diyet neden olabilir): Tümörler, iyi huylu veya kötü huylu (kanserli) olabilir ve herhangi bir organ veya sistemi etkileyebilir. Bazı kuş türlerinde, iyi huylu yağ tümörlerinin (Lipoma) gelişimi daha kolay olmaktadır.
* Yağ tümörleri (lipoma) genellikle, fazla kilolu amazon papağanı, gül-göğüslü Avustralya papağanı ve muhabbet kuşlarında görülür. Daha yaşlı kuşlarda, yumurtalık tümörü, testis veya böbrek tümörü şeklinde belirerek , etkilenen taraftaki siyatik sinirinde baskı yapar, daha çok ayak veya bacağın aksamasına neden olmaktadır.
* Lifli tümörler (Fibroma), kanatta bulunan tümörlerdirve cerrahi olarak çıkarılmaları gerekebilir. Bazı vakalarda, kanadın kesmesi zorunlu olabilir.
* Gut hastalığı; böbrek hastalığı veya metabolik bir problemden kaynaklanır. Zaafiyet durumda veya ilerlemiş hastalıklarda ortaya çıkar.
* Şeker hastalığı ; insülinle tedavi edilebilir.
* PBFD ve Polyoma viral enfeksiyonları
* Üreme sistemi problemleri, yumurta tıkanması, yumurta peritoniti, aşırı yumurta üretimi ve karın fıtığı gibi.
* Giardia enfeksiyonları (paraziter hastalık), sindirim sistemindeki kusma ve ishal gibi sorunlar.

* Ayrıca yüksek oranda duyarlı oldukları hastalıklar: Polyoma , Psittacine Gaga ve tüy hastalığı (PBFD), Tüy yolma,. Ur gelişimi (kanser)....Muhabbet kuşları diğer evcillerde daha fazla tümöre yakalanırlar. Böbrek, yumurtalık, testis and karaciğer tümörleri en çok görülenlerdir.... Parazitler: Yüz oyucu parazitler en sık rastlananlardır ve İvermectin içeren ilaçlarla tedavi edilirler.... Tüy kistleri, . Tüy bitleri, French Moult , Pullu yüz / pullu bacak, Aspergillosis (solunum yolu hastalığı).

Muhabbet Kuşlarında Üretim Sırasında Karşılaşılan Problemler ve Üretimin Püf Noktaları

A. Giriş

Muhabbet kuşlarından yavru almak sanıldığı kadar zor değildir. Üretimi zorlaştıran ve kolaylaştıran en önemli faktör kuşlarınızın karakteridir. Bazı çiftler en kötü bakımla sorunsuz bir şekilde yavrulayıp, yavru büyütürken bazı çiftler en iyi bakım ve şartlarda anlaşmalarına rağmen bu çiftlerden yavru almak mümkün olmamaktadır. Üretimde şans faktörü de unutulmamalıdır. Herşey yolunda gitse bile son aşama olan yavrunun bağımsızlığını kazanmasında sorun çıkabilir. Yem kırmayı bir türlü öğrenemeyen yavrular 2. ayını doldurmadan ölebilir.


100 çift muhabbet kuşu olan bir üretici düşünün.Bu üretici damızlık olarak kendine seçtiği çok güzel bir dişi yavruyu 1 yaşına kadar özenle yetiştiriyor. Daha sonra yetişkin olan kuşu salmada anlaştığı bir erkek kuşla üretim kafesinde eşe atıyor fakat dişi yumurtlamıyor. Üretici bir süre sonra bu kuşu farklı bir kuşla eşe atmayı deniyor fakat bu sefer de yumurtalar boş çıkıyor. 3. denemesinde ise erkek yumurtaları kırıyor. Kuş 2 yaşına geldiğinde hala yavru alamayan üretici bu kuşu elinden çıkarabilir veya elinde tutup denemeye devam edebilir. Üretimde başarılı olmak için unutulmaması gereken 3. unsur ise sabırlı olmaktır.


Üretim Sırasında Karşılaşılan Problemler

Muhabbet kuşlarının üretimi sırasında sayısız sorunla karşılaşabilirsiniz. Bu sorunlar bazen dayanılmaz hale gelebilir, sinirsel olarak çok fazla yıpranmanıza sebep olabilir. Bu sorunlarla karşılaştığınızda bazen en iyi çözümün yuvalığı çıkarmak olduğunu düşünürsünüz.

B. Üretime Başlarken Karşılaşılan Problemler

1. Eş beğenmeme: Tek bakılan bir muhabbet kuşuna eş alırken bu makaledeki eş/çift seçimi veya tanıştırma nasıl yapılmalıdır ? bölümünü okumalısınız. Eğer kuşunuz eşini kendi seçmediyse eve yeni gelen arkadaşıyla anlaşmaları çok uzun bir zaman alabilir veya hiç bir zaman birbirlerine ilgi duymayabilirler. Bu aşamada kuşların sahibinin fazlasıyla sabırlı olması gerekir. Eğer bir araya getirdiğinizde kavga etmiyorlarsa onlara eş olabilmeleri için 2-3 ay süre tanımalısınız. Hala anlaşmıyorlarsa eş değiştirmeye gidilebilir.


2. Eşlerin anlaştıkları halde çiftleşmemesi: Yapılması gereken ilk şey bakım koşullarının ve kuşlarınızın fiziksel durumlarının gözden geçirilmesidir. Örneğin çiftlerden biri tüy dökümü döneminde olabilir. Tüy dökümünde olan bir muhabbet kuşu fiziksel olarak yorgun ve yıpranmış olduğu için muhabbet kuşunun çiftleşme isteği duymaması çok normaldir. Genelde erkek muhabbet kuşları her zaman çiftleşmek isterler ama dişi muhabbet kuşları belirli dönemlerde hazır olurlar. Dişi muhabbet kuşlarında cere rengi kuşun üremeye elverişli olup olmadığı konusunda bizlere bilgi verir. Cere rengi kahverengi ise üremeye elverişli, açık mavi/beyaz ise üremeye elverişli olmadığı şeklinde yorumlayabiliriz ama bu %100 güvenilir bir tespit değildir. Dişi muhabbet kuşu cere rengi beyaz olduğu durumda bile yumurtlayabilir.
Kuşların çiftleşmemesi onların bakım koşullardan da kaynaklanabilir. Örneğin dişi muhabbet kuşu yuvalığın içinin karanlık olmasını ister. Eğer yuvalığın girişi güneşe bakıyo ve içeri ışık giriyorsa dişi muhabbet kuşu yuvalığa girmeyi ve çiftleşmeyi istemeyebilir. Hiç uçurulmayan ve aşırı derecede kilolu muhabbet kuşları da çiftleşme konusunda isteksiz davranırlar.


3. Dişi muhabbet kuşunun yumurtlamaması: Bazen dişi ve erkek muhabbet kuşları çiftleştikleri halde ve dişi vaktinin çoğunu yuvalıkta geçirdiği halde dişi muhabbet kuşu yumurtlamayabilir. Bu durum kuşun yaşı veya sağlık durumu ile ilgilidir. Kendinize ilk sormanız gereken soru kafesinde kalsiyum ihtiyacını karşılayabileceği mürekkep balığı kemiği veya alçıdan gaga taşı var mıdır ? Eğer bunda sorun yoksa kuşun poposunu kontrol edebilirsiniz. Bazen dişi muhabbet kuşları üreme sistemlerindeki kist benzeri yapılar sebebiyle yumurtlayamıyorlar. Eğer poposunda anormal bir şişlik varsa ve yumurtlamıyorsa veterinere gitmenizde fayda var. Yumurta tıkanması durumuna kuluçka sırasında karşılaşılan problemler bölümünde değinilmiştir. Eğer dişi muhabbet kuşunuz 3-4 haftadır yuvalıkta duruyor ve hala yumurtlamıyorsa yuvalığı çıkarmanızda fayda vardır.


4. Dişi muhabbet kuşunun yuvalığa girmemesi: Dişi muhabbet kuşu bazen kafese takılan yuvalığa hiç ilgi göstermez. Bunun sebebi dişinin üreme için kendini hazır hissetmemesi veya rahatsız olduğu bir şey olabilir.

5. Eşlerden birinin yumurtaları kırması, yuvadan atması veya yemesi: Bu üç durumun da farklı sebepleri olabilir. Örneğin kalsiyum ihtiyacını karşılayamayan (kuşun kafesinde mürekkep balığı kemiği yoksa) dişi muhabbet kuşu yumurtladığı gibi kendi yumurtalarını yiyebilir. Dişi muhabbet kuşu yumurtanın boş olduğunu anlarsa yuvalıktan atabilir. Bazı dişi muhabbet kuşları aşırı derecede hashas olurlar ve rahatsız edildiklerinde yumurtalarını kırabilirler. Dişi muhabbet kuşları yumurtadan yavru çıkmayacağını anladıkları zaman veya kıskançlık sebebiyle yumurtalarını kırabilir/yiyebilirler. Bir tanıdığımın başına gelen bir olayı anlatmak istiyorum. Sürekli yumurtlayıp sorunsuz bir şekilde yavru büyüten bir çift muhabbet kuşunun yanına kuşların sahibi başka bir kafeste bir çift muhabbet kuşu daha getiriyor. Ertesi gün eski çiftinin kuluçkada olan dişisinin yuvalığa hiç girmediğini farkediyor ve yuvalığın kapağını açtığında 6-7 tane yumurtanın hepsinin yokoldugunu görüyor. Yavruların yumurtadan çıkmasına bir kaç gün kala dişinin tüm yumurtaları yediği ortaya çıkıyor. Bu örnekte de görülebileceği gibi kuluçkadaki muhabbet kuşları bize önemsiz gibi görünen şeylerden rahatsız olup yumurtalarına zarar verebiliyorlar.


6. Boş/dollenmemiş yumurtalar: Dişi ve erkek muhabbet kuslarınızın çiftleştiklerini gördüğünüz ve dişi de yumurtaların üstünde durduğu halde günü geldiğinde yumurtalardan yavru çıkmayabilir. Yumurtalari kırıp içine baktığınızda sadece kurumuş yumurta sarısı görüyorsanız bu durumda eşlerden birinin üreme konusunda problemli olduğunu düşünebilirsiniz. Örnegin çok yaşlı bir erkek muhabbet kuşuna sahipseniz her kuluçkada yumurtaların bir çoğunun veya tamamının döllenmemiş olması olağan bir durumdur. Üst üste bir kaç kuluçka sonunda hala boş yumurtalar varsa eş degiştirme yoluna gidebilirsiniz.


7. Kabuksuz ve garip şekilli yumurtalar: Kabuksuz ve garip şekilli yumurtalar büyük ihtimalle dişi muhabbet kuşunun bünyesi veya bakım koşuları ile ilgilidir. Geçirdiği bir rahatsızlık, vücuttaki mineral eksikliği gibi sebepler de kabuksuz ve anormal şekilli yumurtaların ortaya çıkmasına sebep olabilir. Dişi muhabbet kuşu normalden daha uzun ve ince yumurtalar yumurtlayabilir ve bu yumurtalardan sorunsuz bir şekilde yavru çıkabilir. Genelde bu tür yumurtalar kötü beslenen kuşlarda görülür.


C. Kuluçka Sırasında Karşılaşılan Problemler

1. Eşlerden birinin yavrulara zarar vermesi: Bu durum için çesitli örnekler vermek mümkündür. Dişi tekrar yumurtlamak isterse yavrulardan genellikle en küçük olanına zarar verebilir. Dişi muhabbet kuşu, diğer yavrular zaten büyümüş ve yuvadan atlamak üzere oldukları için en küçük yavruya zarar verir. Erkek muhabbet kuşu da yavruları kıskanıp dişinin kendisiyle ilgilenmesine isterse yavrulara zarar verebilir. Ayrıca dişi muhabbet kuşlarının stres sebebiyle yavrulara zarar vermesi sözkonusudur. Örneğin kuluçka süresince ve yavruların yumurtadan çıktığı andan itibaren iyi beslenemeyen bir dişi stres olup yavruların kafasını gagalayabilir veya tüylerini yolabilir. Bu durumda eslerden hangisinin yavrulara zarar verdigini bulup onu ayirmak gerekir, kafeste yavrularla tek kalan anne veya babanin da yavrulari beslediginden emin olmaniz gerekir. Yavrularla yalniz kalan muhabbet kusu cok buyuk olasilikla yavrulari besler ve buyutur. Zaman zaman ayirdiginiz kusu kafese geri koyup bir sure izleyebilirsiniz. Yavrulara hala zarar veriyorsa yine ayirmaniz gerekir.


2. Eşlerden birinin ölmesi: Yavrular yumurtadan çıktıktan sonra eşlerden biri ölürse yavruların yaşama olasılığı da azalır. Eger yavru sayisi fazlaysa bu durum yalniz kalan muhabbet kusu icin fazlasiyla yipratici olur. Bu durumda yavrularin yasama sansini arttirmak icin yapilmasi gereken en dogru sey kuluckada olan yavrulu baska ciftleriniz varsa yavrulari onlarin altina koymaktir. Boyle bir imkaniniz yoksa ve yalniz kalan muhabbet kusu yavrulara bakmaya devem ediyorsa sorun biraz olsun asilir. Bu asamada siz de zaman zaman yavrulari siringa yardimi ile elle besleyebilir ve yalniz kalan muhabbet kusuna yardimci olabilirsiniz. Eslerden biri oldugunde kalan muhabbet kusu yavrulara bakmayi tamamen reddebilir. Bu durumda yavrulari baska ciftlerin altina koyma sansiniz yoksa sizin insan ustu bir caba gostermeniz gerekir. Yavrular cok kucukse beslenmeleri ve sicak tutulmalari cok zor oldugu icin yavrulari yasatmak neredeyse imkansizdir. Yavrularin elle beslenmesi ile ilgili ayrintili bir yazi kutuphane yer almaktadır.


3. Yavruların ezilerek veya başka sebeplerle ölmesi: Yavrular yumurtadan ciktiktan sonra cesitli sebepler olebilir. Ornegin ilk defa kuluckaya yatan 1 yasindaki genc disi bir muhabbet kusu cok acemi oldugu icin yumurtadan cikan yavrularin uzerine basarak yavrularin ezilmelerine ve olmelerine sebep olabilir.

4. Yumurta tıkanması, kuluçka sırasında eşlerden birinin hastalanması, tüye girmesi: Bu tur durumlarda kulucka sonlandirilmali ve yuvalik sokulmelidir. Yumurta tikanmasi ile ilgili ayrintili bir yazi kutuphane hastaliklar kategorisinde yer almaktadir.

5. Yavruların yeterince beslenememesi: Ozellikle yavrulardan en kucugu kardesleri ile kiyaslandiginda gelisimini daha gec tamamlar. Buyuk olan yavrular anneleri tarafindan daha fazla beslenirler.Yavrularin elle beslenmesi ile ilgili ayrintili bir yazi kutuphane yeralmaktadir.


6. Dişinin yavrular yuvalığı terketmeden tekrar yumurtlaması veya eşlerin tekrar çiftleşmeye başlaması:
Muhabbet kuslari bazen yuvaliktaki yavrular henuz buyumeden ve yuvaliktan atlamadan tekrar ciftlesmeye baslayabilir ve disi yumurtlayabilir. Bu durumda ciftler yuvaliktaki yavrularina bakmaya devam ederler. Yuvaliktaki yumurtalari toplayip erkek ve disinin yavrularla daha fazla ilgilenmelerini saglayabilir veya hic karismayabilirsiniz.


7. Yavruların yuvalıktan erken atlamaları veya atılmaları: Yavrularin yuvaliktan atlamalari 4-5 haftalik olduklari doneme denk gelir. Bazen 3 haftalik yavrularin da yuvaliktan atladiklari veya anne-babalari tarafindan atildiklari olur. Bu durumda yapilacak en dogru davranis yavruyu yuvaliga geri koymaktir. Esler yavruyu tekrar tekrar yuvaliktan atmaya devam ediyor ve yavruya zarar da veriyorlarsa yavruyu baska bir kafese almak gerekebilir. Bu durumda yavrunun yem yediginden emin olunmali yemiyorsa da tekrar anne-babasi ile ayni kafese konmalidir.

8. Kuluçka sırasında eşlerin kavga etmesi: Bazen kuluçka sırasında eşler birbirleriyle şiddetli biçimde kavga edebilirler. Örneğin erkek muhabbet kuşu tekrar çiftleşmek ister fakat dişi yavrularla ilgilenmeyi seçerse dişi ve erkek birbiriyle kavga edebilir. Erkek muhabbet kuşları bazen eşlerinin yuvalıktan çıkmasından rahatsız olup onları yuvalığın içine girmeleri için zorlayabilirler.

9. Kuluçka sırasında yuvalığın bitlenmesi: Bu durumda yapılacak en doğru şey yuvalığı değiştirmektir. Evcil hayvan mağazalarında satılan spreyleri yavrularda kesinlikle kullanmamalısınız.


10. Yavruların yumurtadan zamanında çıkmaması: Bu durumun sebebi embriyonun yumurta içindeki gelişimini çeşitli nedenlerle tamamlayamaması, yumurta kabuğunu kıramaması ve yumurta içinde ölmesi olabilir. Örneğin çok fazla yumurtası olan bir dişi muhabbet kuşu tüm yumurtaları eşit derecede ısıtamayabilir. Yazın aşırı sıcak havalarda yavrular yumurtaların içinde kolayca ölebilir. Özellikle yazın yuvalığın içindeki yumurtaların üzerine çok az miktarda spreyle su sıkılabilir.

11. Disi muhabbet kusunun yumurtalarin uzerinden kalkmasi: Disi muhabbet kusu yumurtalar bos ise veya ortamdaki bir seyden rahatsiz olursa yumurtalarin uzerinden kalkabilir. 1-2 saatten fazla yumurtalarin uzerinde yatmayi birakirsa yumurtalar sogur ve icindeki embriyolar olur.

D. Yavrular Yuvalıktan Atladıktan Sonra Karşılaşılan Problemler

1. Yavruların yuvalıktan atladıktan sonra yem kırmayı öğrenememeleri: Yavrulardan bazıları yuvalıktan atladıkları halde yaşıtları gibi yem kırmayı öğrenemeyebilir. Bu durum insanlar açısından çok can sıkıcı ve üzüntü verici şekilde sonuçlanabilir. Bu şekilde ölen yavrular genellikle anne - babalarından erken ayrılan ve yem yedi sanılıp evcil hayvan mağazalarında satışa sunulan 4-5 haftalık yavrulardır. Örneğin evcil hayvan mağazasından farkında olmadan bu durumdaki bir yavruyu satın almış olabilirsiniz ve yavrunun yem kıramağını farkedersiniz, yavruyu anne babasına geri götürme şansınız yoktur. Bu durumda yavruyu elle beslemek gerekir fakat yavru buna rağmen yem kırmayı öğrenemeyebilir, günden güne eriyerek zayıflar ve ölebilir. Yavruların anne babalarından ayrılmadan önce yem kırmayı öğrenip öğrenmediklerinden mutlaka emin olunmalıdır. Bunun için anne babasından ayrılan yavruların kursakları gün içinde düzenli olarak kontrol edilmelidir. Yavru yem kırmayı başaramıyor ve kursağı boşsa yuvalığın içine veya kafese geri konmalıdırlar. Eğer aceleniz yoksa ve anne-babaları yavrulardan rahatsız olmuyor, onlara zarar vermiyorsa yavrular 2-3 aylık olana kadar onları anne-babaları ile beraber tutabilirsiniz. Bu sayede yavruların herşeyi daha hızlı öğrenirler. 

2. Yavrularda çarpık bacaklar: Eğer yavrularda bacaklar yanlara doğru açılıyor ve yavru ayaklarını karnında toplayamıyorsa çarpık bacaklılık söz konusudur. Bu durumda yavrunun ayaklarını bir araya getirmek için sünger veya bir bez parçası kullanılabilir. Ne kadar erken müdahale edilirse yavrunun ayaklarındaki problemin düzelmesi şansı o kadar fazladır. Bu konuyla ilgili kütüphanede hastalıklar kategorisinde ayrıntılı bir yazı mevcuttur.

3. French molt hastalığı: Bu hastalığa yakalan yavrularda kanat ve kuyruk tüyleri düşer. Kuş büyük ihtimalle hayatının sonuna kadar hiç uçamaz. Ender olarak dökülen kanat tüylerinin kalıcı olarak çıktığı görülür. Hastalığın sebebi bilinmemektedir. Bu çiftinizden mümkünse bir daha yavru almamak en doğrusudur. Özürlü yavruların dünyaya gelmesini hiç birimiz istemeyiz. Bu konuyla ilgili kütüphanede hastalıklar kategorisinde ayrıntılı bir yazı mevcuttur.

4. Kuşlar neden sürekli yumurtlar?: Dişi muhabbet kuşumuz 4 yaşında ve son iki yıldır sürekli olarak yumurtluyor. Şu ana kadar yumurtalardan hiç yavru çıkmadı. Bu şekilde yumurtlamaya devam etmesi bir sorun oluşturur mu? Yumurtlamasını durdurmak mümkün mü?Sürekli ve fazla sayıda yumurta yapma özellikle papağan türlerinde ve muhabbet kuşlarında karşılaştığımız bir durum. Bir yumurtlama döneminde 2-6 adet yumurtadan daha fazla yumurtlama ya da yıl içinde toplam yumurtlama sayısının artması aşırı yumurtlama olarak adlandırılır. Dişi muhabbet kuşları kafeste erkek kuş olmadan da yumurtlayabilir.
Kafes kuşlarında aşırı (veya sürekli) yumurtlamanın genel sebeplerini şöyle sıralayabiliriz: Hormonal bozukluklar, bazı hastalıklar, yetersiz beslenme, büyüme döneminden itibaren sahibi tarafından elde büyütülmesi ve beslenmesi.

-Aşırı veya sürekli yumurtlama problemi birçok sağlık problemini de beraberinde getirebilir. Bu problemlerin çoğu yumurta üretiminden dolayı artan kalsiyum ve protein ihtiyacına bağlı olarak şekillenir. Yumurta tıkanması, yumuşak kabuklu yumurta yapılması, osteoporozis (kemik erimesi) ve buna bağlı patolojik kırıklar, kilo kaybı, tüy ve deri problemleri ve diğer beslenme hastalıkları bunların içinde ilk akla gelenlerdir. Bu sağlık sorununun çözülmesi için çok değişik tedavi seçenekleri bulunmaktadır.

-Kafesin yerinin değiştirilmesi, kuşun gün ışığından yararlandığı sürenin 8-10 saatin üstüne çıkarılmaması, erkek kuş varsa dişiden ayrılması ve birbirlerini duymayacakları odalara alınması, kafesteki ayna gibi yumurtlamayı stimüle edecek aksesuvarların çıkarılması, kuluçka yeri yoksa ilave edilmesi ya da varsa çıkarılması veya yerinin değiştirilmesi, yalancı plastik yumurta konması gibi değişiklikler yumurtlama problemini ortadan kaldırabilir. Beslenme hatalarının düzeltilmesi, vitamin, mineral ve protein eksikliklerinin tespit edilip giderilmesi, protein kaynaklarının değiştirilmesi, veteriner hekiminiz gerekli görüyorsa hormon tedavileri yapılması sürekli yumurtlama sorununu çözmek için yardımcı olacaktır. Bunların dışında cerrahi yöntemle üreme organlarının alınarak kuşun kısırlaştırılması radikal bir çözüm olarak düşünülebilir. Ancak kuşların hem genel yapılarının hem de üreme organlarının hassasiyeti nedeniyle bu ameliyatlar çok riskli kabul edilmektedir.